Uruik Mak Uniang


Sabananyo ko rasio ko mah. Ndak patuik dibaco di nan rami ko. Tapi ba a  dek awak samo awak, biyalah dicuritoan juwo untuak ka dikana kana. 

Ba itu Mak Uniang mamulai kisah di lapau simpang,   sudah sumbayang Isya malam tadi, takalo baliau singgah minun te talua,  buatan Mak Katik. 

Mak Katik lamo di rantau, manampuah nagari urang dari Sabang sampai Maroke. Kini lah tapakua di kampuang, marintang hari manjago anak kamanakan. 

Ndak jauah bedo jo Mak Uniang, nan lah kini pulo manatap di kampuang,  rajin ka musajik. 

Kok,  dulu manga mangecek. Ndak ado bukik nan tenggi, tak ado ngarai nan dalam dek mereka ko. Apo lo kok di nagari urang, banyak caro ka dipabuek. 

Sakali wukatu maso  mudo dulu,  Mak Uniang jo Mak Katik tasampang sasak hiduik. Niat samulo mancaliak lokak baru di Borneo. Ruponyo manyipak coki di babak. Ongkos abih kepeang tandeh. Pulang kosoang garobak tundo. 

Dicubo manjawek upah,  tapi ndak ado nan ka dikakok. Dimintak karajo ka toke,  gadang baban nan ka dikiak. Hati cameh paruik badampuang,  dimuko jaleh kaliatan. Toke langsuang malengah panjang. 

Samantaro paruik kosoang masuak tigo hari. Jikok dinanti sampai bisuak,  langkok ampek hari ndak makan. 

Jikok dituruik katua kasatuan rantau di daerah tu,  bisa sajo lapeh sagalo kandak. Sakadar makan jo ongkos pulang, jaleh aman manampuang tangan. Alun dagang dipabiyia ndak makan, dek dunsanak di parantauan. 

Tapi karano nan baduo ko, sajak ketek pantang mamintak. Kareh hati dipaturuik an. Mako talakik tigo hari tambolok ndak barisi. Hari ka ampek mufakatlah baliau, basudi basiasek,  mancari nasi agak sasuok. 

Ado tampek talowoang di tangah balai,  Mak Uniang duduak baselo. Bapokok jo tangan kosoang, baliau asiak manggili tinju jo tapak tangan. Urang mulai bakarumun,  mancaliak apo nan dilakuan anak mudo tu. 

Takalo karumunan mulai rami,  Mak Katik masuak mintak uruik. Sagalo panjuru badannyo dipiciak piciak. Sagalo sandi dikatuak katuak, dek Mak Uniang. Sudah tu Mak Katik langsuang segar. Muko bakilek,  kapalo tagak. Takah pandeka dapek lawan. 

Mandanga pangakuan Mak Katik sudah diuruik, urang nan mancaliak mintak diuruik pulo. Sagalo nan masuak maningga an syarat,  saukuran limo liter bareh, maso itu. 

Sabulan mamuta dari balai ka balai. Baganti ganti jadi tukang uruik. Saku padek, uncang panuah, pakaian jinih,  badan barisi. Kaduo dagang ko, baliak ka pangkalan asa,  manuju ranah Batawi. 

"Ba itu caro kami malapeh an kabek hiduik maso dulu," kecek Mak Uniang ka anak anak mudo di lapau simpang. 

"Di maa Mak Uniang baraja mauruik jo Mak Katik?" tanyo Malanca. 

"Jikok lah tasasak tu bisa sajonyo Nca. Makonyo cubolah marantau kutiko mudo  ko!" jawek Mak Uniang. 

Malanca maraso... by Ampera Salim
Previous Post Next Post